Ενδοθήλιο
Ποιος ο ρόλος του ενδοθηλίου;
To ενδοθήλιο αποτελεί την εσωτερική στιβάδα του κερατοειδούς χιτώνα. Η κύρια λειτουργία του ενδοθηλίου είναι να απομακρύνει το υγρό (στεγανότητα) από το στρώμα του κερατοειδούς επιτρέποντας έτσι στον κερατοειδή να παραμένει οπτικά διαυγής. Ορισμένες παθήσεις οι οποίες προκαλούν βλάβες στο ενδοθήλιο, όπως η διστροφία του Fuchs, οδηγούν σε ενδοθηλιακές αλλοιώσεις και τελικά σε οίδημα κερατοειδού;. Στους ασθενείς αυτούς απαιτείται συνήθως μεταμόσχευση του κερατοειδούς αφού τα ενδοθηλιακά κύτταρα δεν ανανεώνονται ικανοποιητικά όταν καταστραφούν. Επίσης, βλάβες στο ενδοθήλιο μπορεί να προκληθούν είτε μετά από τραύμα είτε μετά την αφαίρεση ενός πολύ ώριμου καταρράκτη όπου μπορεί να οδηγήσει σε ενδοθηλιακές αλλοιώσεις και τελικά μείωση του αριθμού των κυττάρων.
Κάποιες φορές, ασθενείς οι οποίοι υποβάλλονται σε επέμβαση καταρράκτη με προεγχειρητικά σχετικά μικρό αριθμό ενδοθηλιακών κυττάρων χρειάζονται περισσότερο χρόνο προκειμένου να αποκατασταθεί το οίδημα του κερατοειδή μετά την επέμβαση. Νεώτεροι ασθενείς αναρρώνουν σχετικά πολύ ευκολότερα μετά από τραύμα του ενδοθηλίου γιατί έχουν μεγαλύτερο αριθμό ενδοθηλιακών κυττάρων συγκρινόμενοι με ασθενείς μεγαλύτερης ηλικίας.
Ενδοθηλιομέτρηση
Γιατί είναι σημαντική η ενδοθηλιομέτρηση;
Η γνώση του αριθμού και της καταστάσεως των ενδοθηλιακών κυττάρων είναι καθοριστική για μια σειρά αποφάσεων που καλούμαστε να πάρουμε (συνήθως πριν από επέμβαση – κριτήριο για επιλογή χειρουργικής μεθόδου). Τα ενδοθηλιακά κύτταρα του κερατοειδή έχουν σχήμα εξαγωνικό και κατά την παιδική ηλικία ο αριθμός τους κυμαίνεται από 3.500 έως 4.000 ανά mm2. Με την πάροδο της ηλικίας, ο αριθμός των κυττάρων μειώνεται με αποτέλεσμα οι ενήλικες να έχουν 1.500 έως 2.000 κύτταρα/mm2.
Σήμερα, οι οφθαλμίατροι στηρίζονται στην ενδοθηλιοσκόπηση προκειμένου να εξετάσουν τη μορφολογία του ενδοθηλίου σε μεγέθυνση και τον αριθμό των κυττάρων του. Επιπλέον με την εδοθηλιοσκόπηση ο οφθαλμίατρος ενημερώνεται ταυτόχρονα για το πάχος του κερατοειδή ενώ με κάποιους αλγόριθμους μπορεί να καθοριστεί το ποσοστό των κυττάρων που παρουσιάζουν πολυμεγαθισμό και πλεομορφισμό.